آیه ولایت (علوم قرآنی )

توضیح مفهومی

آیه ولایت ( علوم قرآنی ) : آیه 55 مائده، در باره ولایت علی (ع)

به آیه 55 سوره مائده 'آیه ولایت' می‌گویند: «إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ»؛ «ولیّ شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده‏اند همان کسانی که نماز برپا می‏دارند و در حال رکوع زکات می‏دهند».

بسیاری از مفسران و محدّثان در شأن نزول این آیه گفته‌اند این آیه در شأن حضرت علی (ع) نازل شده است.

سیوطی در ~الدرّ المنثور~ در ذیل آیه از ابن‌عباس نقل می‌کند که علی (ع) در رکوع نماز بود که سائلی کمک خواست؛ آن حضرت انگشترش را به او صدقه داد. پیامبر (ص) از او پرسید: چه کسی این انگشتر را به تو داد؟ سائل به علی (ع) اشاره کرد و گفت: آن مرد که در حال رکوع است. در این هنگام، آیه «إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ…» نازل شد. همین معنا در کتاب ~اسباب‌النزول~ واحدی نقل شده است.

جارالله زمخشری در کتابش می‌گوید: این آیه در باره علی (ع) نازل شده است. فخر رازی، حاکم حسکانی و بسیاری دیگر از دانشمندان اهل‌سنّت نیز این شأن نزول را نقل کرده‌اند.

این آیه، آشکارا بر خلافت و امامت امیرمؤمنان علی (ع) دلالت دارد؛ زیرا در این آیه بر مسئله 'ولیّ' تکیه، و علی (ع) به عنوان ولیّ مسلمانان معرفی شده است.

منابع

1. پیام قرآن , روش تازه ای درتفسیر موضوعی قرآن جلد 9 : صفحه (201-213)
2. دائرة المعارف تشیع جلد 1 : صفحه 253
3. الدر المنثور فی التفسیر المأثور جلد 3 : صفحه (104-106)
4. الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل جلد 1 : صفحه (648-649)

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «آیه ولایت ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

آیه 055 مائده ( علوم قرآنی )

اعم

اسامی آیات، سوره مائده

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه ولایت (علوم قرآنی ) به زیرصفحه آیه ولایت (علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اسباب النزول : صفحه 133
• الدر المنثور فی التفسیر المأثور جلد 3 : صفحه (104-106)
• الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل جلد 1 : صفحه (648-649)
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 4 : صفحه 295
• دائرة المعارف تشیع جلد 1 : صفحه 253
• لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 81
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 2 : صفحه 87، 88، 89، 90، 91، 93، 97، 98، 99، 100، 103، 108، 111، 113، 114، 118
• پیام قرآن , روش تازه ای درتفسیر موضوعی قرآن جلد 9 : صفحه (201-213)