معیار شبهه غیر محصوره

توضیح مفهومی

معیار شبهه غیر محصوره : ضابطه تمییز شبهه غیر محصوره از شبهه محصوره

معیار شبهه غیر محصوره، به معنای ضابطه شناخت و تعیین شبهه غیر محصوره از شبهه محصوره است.

اصولی‌ها در تعیین این معیار با یک دیگر اختلاف دارند و ملاک‌های متفاوتی ذکر نموده‌اند که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌گردد:

1. شبهه غیر محصوره، شبهه‌ای است که شمارش اطراف آن دشوار و عسرآور می‌باشد. بعضی معتقدند باید شمارش آن در زمان اندک مشکل باشد؛

2. ملاک غیر محصوره بودن شبهه این است که به جهت کثرت اطراف علم اجمالی، احتمال تکلیف در هر یک از اطراف، موهوم می‌باشد، به گونه‌ای که عقلا به این علم اجمالی اعتنا نمی‌کنند (دیدگاه منسوب به شیخ انصاری) ؛

3. شبهه غیر محصوره، شبهه‌ای است که موافقت قطعی با آن عسرآور و دشوار می‌باشد (این ملاک، مختص شبهات وجوبی ست) ؛

4. میزان در محصوره و غیر محصوره بودن شبهه، نظر عرف است و عرف هر چه را غیر محصور شمرد، احکام شبهه غیر محصوره بر آن جاری می‌گردد؛

5. میزان غیر محصور بودن شبهه، تمکن نداشتن مکلف از مخالفت قطعی با آن است؛ به این بیان که مکلف‌به طور عادی، قادر بر انجام جمیع اطراف آن نیست. این ملاک، به شبهات تحریمی اختصاص دارد، زیرا در شبهه وجوبی، مکلف قادر بر مخالفت قطعی می‌باشد (دیدگاه منسوب به محقق نائینی).

منابع

1. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 368
2. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 351
3. المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 500
4. فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 116
5. ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 23
6. اصطلاحات الاصول : صفحه 149
7. اصول الاستنباط : صفحه 251
8. کفایة الاصول : صفحه 411
9. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

وابسته

شبهه غیر محصوره

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه معیار شبهه غیر محصوره به زیرصفحه معیار شبهه غیر محصوره/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصطلاحات الاصول : صفحه 149
• اصول الاستنباط : صفحه 251
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 533
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 351، 368
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 500، 501، 502
• ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 23
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 290، 293
• فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 436، 437، 438
• فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 116
• کفایة الاصول : صفحه 411
• مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 372
• نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 328، 335