نسبت تحققی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
نسبت تحققی : نسبت دلالت کننده بر تحقق صدور حدث از فاعل
نسبت تحققی، نوعی نسبت تام خبری است که میان حدث (فعل) و فاعل در خارج وجود دارد و بر تحقق صدور حدث از فاعل دلالت می‌کند، مانند: نسبت موجود در فعل ماضی و افعال دیگر.
نسبت تحققی، در جملههای فعلی ـ و نه جملههای اسمی ـ خبری وجود دارد و بر تحقق صدور عرض از فاعل آن دلالت می‌کند؛ یعنی، عرض در خارج منسوب به فاعل است و از وی صادر می‌شود و این انتساب به صورت نسبت تام خبری است.
نکته اول:
عرض و فاعل در خارج نوعی تغایر دارند، اما به وجود واحد مرکب موجودند؛ یعنی اتحاد دارند.
نکته دوم:
نسبت در ' جملههای فعلیه ' یا تحققی است یا حلولی؛ برای مثال، در ' عَلِمَ '، علم در ذات عالم حلول کرده است و نسبت میان علم و عالم این معنا را افاده می‌کند.
منابع
- بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 272
- الاصول جلد 2 : صفحه 34
- فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 222
- فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 100
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «نسبت تحققی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه نسبت تحققی به زیرصفحه نسبت تحققی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.