امتثال علمی تفصیلی

توضیح مفهومی

امتثال علمی تفصیلی : انجام متعلق تکلیف معلوم به تفصیل

امتثال علمی تفصیلی، مقابل امتثال علمی اجمالی می‌باشد و در جایی است که مکلف، علم تفصیلی به متعلق تکلیف دارد و همان را درخارج انجام می‌دهد، مانند آن که مکلف در روز جمعه، علم پیدا می‌کند که نماز ظهر به طور مشخص بر او واجب است و هیچ گونه تردید و یا اجمالی نسبت به آن برای او وجود ندارد و سپس همان را در خارج به جای می‌آورد.

نکته اول:

امتثال علمی تفصیلی در موارد ذیل صورت می‌گیرد:

1. مکلف، به متعلق تکلیف قطع (علم وجدانی) دارد و آن را انجام داده یا ترک می‌نماید؛

2. متعلق تکلیف، از راه امارات، که جانشین علم می‌شود، برای مکلف معلوم گردیده و او آن را انجام داده یا ترک می‌نماید.

مورد دوم هر چند موجب علم وجدانی نمی‌شود، ولی در حکم علم وجدانی و جانشین آن است.

نکته دوم:

نسبت به الحاق ظن مطلق، به علم وجدانی، در زمان انسداد باب علم، اختلاف وجود دارد:

مرحوم ' نایینی ' معتقد است: امتثال از راه ظن مطلق بنا بر کشف، به امتثال علمی تفصیلی ملحق می‌شود؛ اما مرحوم ' شیخ انصاری ' معتقد است امتثال از راه ظن مطلق، چه بنا بر کشف و چه بنا بر حکومت، در رتبه امثتال علمی تفصیلی نیست.

منابع

1. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 209
2. فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 70
3. نهایة الاصول جلد 1,2 : صفحه 431
4. اصول الاستنباط : صفحه 184
5. کفایة الاصول : صفحه 316
6. بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه (179-180)
7. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 288
8. المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 106
9. المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 100
10. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 55
11. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 177
12. جلد 3 : صفحه 126
13. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

امتثال علمی ( اصول فقه )

وابسته

امتثال علمی اجمالی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه امتثال علمی تفصیلی به زیرصفحه امتثال علمی تفصیلی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• جلد 3 : صفحه 126
• اصول الاستنباط : صفحه 184
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 100، 104
• المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 106
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 288
• انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 177
• بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه (179-180)
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 55
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 209
• فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 70
• کفایة الاصول : صفحه 316
• نهایة الاصول جلد 1,2 : صفحه 431